БОЛАТБÆРЗÆЙ

БОЛАТБÆРЗÆЙ
Нарты фыдæл Сæуæссайы кæстæр фырт. Йæ хистæр æфсымæр Дзыллæуæн баххуыс кæны Æфсæрон уæйгуыты иунæг хойы раскъæфынæн. Скъæфгæ-скъæфын Дзылæу куы фæмард вæййы, уæд уæйгуытимæ схæцыд, сисхалæн мæцъисæй сын сæ фидæрттæ фехæлдта, æмæ йæм сæ хистæр æфсымæр Борæ æххуысмæ куы фæзынд, уæд сыл фæтых вæййынц.
Болатбæрзæй уæйгуытимæ хæсты базоны, Нартæн æххуысмæ чи фæзынд, уыдон чызджытæ кæй сты: лæгæй-лæгмæ хæсты Дæргъæфсæры чызгæн йæ сæрзæнт зæхмæ æрхауди, йæ зæрин хилтæ уæд хуры тынтау йæ сынæгдыхыл æрызгъæлдысты. Болатбæрзæйы зæрдæмæ фæцыд, тохы мидæг æм йæ хъус дардта, æмæ чызджы къух кардæй куы фæцæф, уæд æй йæ дарæнгъаумæ йæ тыхджын къухтыл æрбахаста, æмæ уым сæ цард баиу котдой.
Дыккаг бон изæрæй æфсæдтæ сæ хæст куы баурæдтой, уæд Болатбæрзæй кардæй хæцгæйæ уæйгуыты астæу иунæгæй аззад. Балбирæгътау ыл æртыгуыр сты. Кардæй йæ карстой, фатæй йæ цавтой, йæ амарынæн амал нæ ардтой – болатбæрзæй уыд. Æхсæв-бонмæ йыл фæтухæн кодтой. Боныцъæхтыл ын йæ къухтæ сбастой, сысчъил ын кодтой уæлæмæ йе 'згъæр, арц ын ныссагътой йæ уæнты астæу.
Болатбæрзæйы туг райсы Дæргъæфсæры чызг, тырæнхъæл дзы кæй у, уый нысанæн ын йæ марды тары нывæры йæ сæры хилæй пирæнгом. Æмæ йæ Садвæн зæппадзы – хæсты мард хæстонты æвæрæн зæппадзы – бавæрдтой.

Словарь по этнографии и мифологии осетин. 2014.

Игры ⚽ Нужно сделать НИР?

Смотреть что такое "БОЛАТБÆРЗÆЙ" в других словарях:

  • ДÆРГЪÆФСÆРЫ ЧЫЗГ — тж. ЗÆРИСÆРЫ ЧЫЗГ Нарты Болатбæрзæйы цардæмбал, Нарты кадджыты сылгоймаг хæстонты раздзог. Нарты зæххытæй бонцау æддæдæр Нозы фырт Бæргъуын цардис æд адæм. Нартимæ хæлар уыд, æмæ Нартæ уæйгуытимæ куы схæцыдысты, уæд æм цуртфæдисон æрбарвыстой.… …   Словарь по этнографии и мифологии осетин

  • БОРÆ — Нарты фыдæл Сæуæссæйæн уыд æртæ фырты: Борæ – болатгуырд, сгуыхт, æнæрцæф, Дзылæу – цæхæрцæст æмæ Болатбæрзæй. Борæ – сæ хистæр у æмæ сын æдзухдæр æххуысмæ у цæттæ, Болатбæрзæйы та уæйгуыты уацарæй фервæзын кодта. Борæйæ равзæрд Нарты æртæ… …   Словарь по этнографии и мифологии осетин

  • Б — А Æ Б Г Д Дж Дз Е З И Й К Къ Л М Н …   Словарь по этнографии и мифологии осетин

  • ДЗЫЛÆУ — Нарты фыдæл Сæуæссæйы æртæ фыртæй астæуккаг. «Дзылæу – цæхæрцæст», – афтæ йæ хоны кадæг. Иу бон, цуан кæнгæйæ, сау хъæды астæу цъæх нæу æрдузы йæ цæст æрхæцыд дыууæ нæл сагыл. Дыууæ нæл саджы сбыцæу сты, – гуыппытæ кæнгæ кæрæдзи айстой æмæ… …   Словарь по этнографии и мифологии осетин

  • СÆУÆССÆ — Нарты фыдæл. Сæуæссæйæ равзæрдысты Нартæ. Йæхæдæг та дунемæ фæзынд афтæ: Зынджы бардуаг Уаз къуылдымыл арт скодта, æмæ артæн йæ фæздæг арвмæ цыд. Зæдтæ йæм смæсты сты æмæ йыл Галæгонмæ бахъаст кодтой «Нал нæ уадзы цæрын йæ фæздæгæй, фæхæсс ма йын …   Словарь по этнографии и мифологии осетин

  • ÆФСÆНДЗЫХ КУЫЙТÆ — Æфсæрон уæйгуыты фидæртты дуæрттæ хъахъхъæнæг куыйтæ. Сæ тæсæй сæ сæрты цъиу атæхын дæр нæ уæндыд. Дзылæу æмæ Болатбæрзæй сæ галы фыдæй асайынц æмæ уæйгуыты хойы раскъæфынц. кæс «АРВЫ ДУАР» Ы СÆРГÆНДТÆ …   Словарь по этнографии и мифологии осетин

  • УД ХЪУЫРМÆ УЫН — Тынг стыхсын. Байхъус ма, Болатбæрзæй! – Ма мæ хъыгдар, мæ уд мæ хъуырмæ у. (НК.) …   Фразеологический словарь иронского диалекта

  • ЦÆСТЫСЫГÆЙ ХИ НЫХСЫН — Тынг фæкæуын. Еныр нæ нæ бинонтæй афтæ худгæ исчи куы фенид, уæд æцæг худинаг уаид «Мах та нæхи нæ цæсты сыгæй æхсæм», – æвæццæгæн, загътаиккой. (Дзесты К. Зæрдæйы ностæ.) Гуымирты хо йæ цæстысыгæй йæхи хсадта, фæмаст кодта Болатбæрзæй. (НК.) …   Фразеологический словарь иронского диалекта


Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
… Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»